شبه خانواده نوعی ساختار حمایتی و نظام سرپرستی است که جایگزین یا مکمل برای کودکان فاقد خانواده می باشد. الگویی مراقبتی و توسعه ای که در آن امکان مراقبت از کودکان و نوجوانان در یک محیط مشابه و مبتنی بر خانواده فراهم می شود. این الگو یکی از مدلهای رایجی است که یک نهاد مراقبتی میتواند پیش بگیرد و در آن تا حد امکان یک محیط کودکانه و نزدیک به پایه و اساس خانواده را برای آنان به وجود آورد. در این برنامه تلاش می شود با شبیهسازی موقعیت و ماهیت خانواده برای کودکان نیازمند خانواده، کارکردهای اصلی خانواده که پاسخ به نیازهای فردی و از همه مهمتر جامعهپذیری است احیا شود.
پروژه های فعال در شبه خانواده:
- خانه سِلما
اولین پروژه مراقبتی ذیل برنامه شبه خانواده؛ با نام “خانه سِلما” به عنوان مرکز شبانه روزی نگهداری از دختران نیازمند سرپرست (سنین 7 تا 12 سال) در شهر تهران مشغول فعالیت می باشد. پوشش تمامی هزینه های معیشتی و تربیتی این کودکان به عهده خانه سلما می باشد.
- بازپیوند
پروژه توانمند سازی ذیل برنامه شبه خانواده است که تلاش دارد کودک را وارد خانواده زیستی خود کند و اگر نشد، بتواند وی را در خانواده ای جایگزین مثل اقوام سببی و نسبی اش ساماندهی نماید. این امر مستلزم اقدامات حمایتی از خانواده مانند امداد معیشتی و توانمندسازی و مهارت آموزی به کودک و خانواده است.